ਸੰਯੁਕਤ ਅਰਬ ਅਮੀਰਾਤ (ਯੂ. ਏ. ਈ.) ‘ਚ ਪਿਛਲੇ ਹਫਤੇ ਰਿਕਾਰਡ ਤੋੜ ਮੀਂਹ ਅਤੇ ਹੜ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭਾਰੀ ਤਬਾਹੀ ਮਚਾਈ ਸੀ। ਇਸ ਮੀਂਹ ਕਾਰਨ ਦੁਬਈ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀਆਂ ਕਈ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਪਾਣੀ ਭਰ ਗਿਆ। ਹੁਣ ਨਾਸਾ ਨੇ ਹੜ੍ਹ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਦੀਆਂ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਤਸਵੀਰਾਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ‘ਚ ਦੁਬਈ ‘ਚ ਮੀਂਹ ਦਾ ਅਸਰ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਕੁਝ ਮਾਹਰਾਂ ਨੇ ਹੜ੍ਹ ਦਾ ਕਾਰਨ ਕਲਾਉਡ ਸੀਡਿੰਗ ਯਾਨੀ ਨਕਲੀ ਬਾਰਸ਼ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਸੀ। ਐਸੋਸਿਏਟਿਡ ਪ੍ਰੈਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਦੁਬਈ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਕਲਾਉਡ ਸੀਡਿੰਗ ਰਾਹੀਂ ਬਾਰਿਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਜਹਾਜ਼ ਉਡਾਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਖਾੜੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਮੀਂਹ ਅਤੇ ਹੜ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ।

ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਸਥਾਨ ਉੱਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮੀਂਹ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਬੱਦਲ ਫੱਟਣ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬੱਦਲ ਫਟਣਾ ਇਸ ਗੱਲ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਲਾਉਡ ਸੀਡਿੰਗ ਕਾਰਨ ਕਿੰਨੇ ਬੱਦਲ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ ਹਨ, ਜੇਕਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵਾਸ਼ਪਾਂ ਨਾਲ ਭਰੇ ਬੱਦਲਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਕਲਾਉਡ ਸੀਡਿੰਗ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਬੱਦਲ ਫਟ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਸੰਭਵ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਕਾਰਨ ਯੂਏਈ ਸਮੇਤ ਖਾੜੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ‘ਚ ਭਾਰੀ ਬਾਰਿਸ਼ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜੋ ਹੜ੍ਹ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਗਿਆ।

ਹਾਲਾਂਕਿ, ਅਮਰੀਕੀ ਮੌਸਮ ਵਿਗਿਆਨੀ ਰਿਆਨ ਮੌ ਨੇ ਇਹ ਮੰਨਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਦੁਬਈ ਵਿੱਚ ਹੜ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਕਲਾਉਡ ਸੀਡਿੰਗ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਖਾੜੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ‘ਤੇ ਬੱਦਲਾਂ ਦੀ ਪਤਲੀ ਪਰਤ ਹੈ। ਕਲਾਉਡ ਸੀਡਿੰਗ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਹੜ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਨ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੀ ਬਾਰਿਸ਼ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ। ਕਲਾਉਡ ਸੀਡਿੰਗ ਇੱਕ ਵਾਰ ਵਿੱਚ ਮੀਂਹ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਕਈ-ਕਈ ਦਿਨ ਰੁਕ-ਰੁਕ ਕੇ ਮੀਂਹ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦਾ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉਥੇ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਮਾਊ ਮੁਤਾਬਕ ਯੂਏਈ ਅਤੇ ਓਮਾਨ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਮੀਂਹ ਦਾ ਕਾਰਨ ਜਲਵਾਯੂ ਤਬਦੀਲੀ ਹੈ। ਜਿਹੜੇ ਲੋਕ ਕਲਾਉਡ ਸੀਡਿੰਗ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਠਹਿਰਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਹ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਉਸ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਦੇ ਹਨ ਜੋ ਇਹ ਨਹੀਂ ਮੰਨਦੇ ਕਿ ਜਲਵਾਯੂ ਤਬਦੀਲੀ ਵਰਗੀ ਕੋਈ ਚੀਜ਼ ਹੈ।

ਜਿੱਥੇ ਵੀ ਸਮੁੰਦਰ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ‘ਤੇ ਪਾਣੀ ਗਰਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਉੱਥੋਂ ਦੀ ਹਵਾ ਵੀ ਗਰਮ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਉਸ ਪੂਰੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਦਬਾਅ ਯਾਨੀ ਐਲ.ਪੀ. ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਗਰਮ ਸਮੁੰਦਰ ਦਾ ਪਾਣੀ ਭਾਫ਼ ਬਣ ਕੇ ਬੱਦਲ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਬੱਦਲ ਉਸ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਮੀਂਹ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੇ ਹਨ। ਭਾਵ, ਜਿੱਥੇ ਘੱਟ ਦਬਾਅ (LP) ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਉੱਥੇ ਮੀਂਹ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿੱਥੇ ਉੱਚ ਦਬਾਅ (HP) ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਉੱਥੇ ਸੋਕਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਮੌਸਮ ਵਿਗਿਆਨੀ ਮਾਊ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਖਾੜੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ‘ਤੇ ਮੀਂਹ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 3 ਘੱਟ ਦਬਾਅ ਵਾਲੇ ਸਿਸਟਮ ਦੀ ਰੇਲਗੱਡੀ ਬਣੀ ਸੀ। ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਥੇ ਮੀਂਹ ਅਤੇ ਤੂਫਾਨ ਆਇਆ।

ਜਦੋਂ ਕਿਤੇ ਵੀ ਕੁਦਰਤੀ ਵਰਖਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਬੱਦਲਾਂ ਨੂੰ ਨਕਲੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਮੀਂਹ ਵਿੱਚ ਬਦਲਣ ਦੀ ਤਕਨੀਕ ਨੂੰ ਕਲਾਉਡ ਸੀਡਿੰਗ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਲਾਉਡ ਸੀਡਿੰਗ ਲਈ, ਸਿਲਵਰ ਆਇਓਡਾਈਡ, ਪੋਟਾਸ਼ੀਅਮ ਆਇਓਡਾਈਡ ਅਤੇ ਸੁੱਕੀ ਬਰਫ਼ (ਠੋਸ ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ) ਵਰਗੇ ਰਸਾਇਣ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰਾਂ ਜਾਂ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਰਾਹੀਂ ਬੱਦਲਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਅਸਮਾਨ ਵਿੱਚ ਖਿੰਡੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਇਹ ਕਣ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਭਾਫ਼ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਤੂਫ਼ਾਨੀ ਬੱਦਲ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਮੀਂਹ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੀਂਹ ਪੈਣ ‘ਚ ਅੱਧਾ ਘੰਟਾ ਲੱਗ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।