ਐਨਫੋਰਸਮੈਂਟ ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ (ਈਡੀ) ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਚੀਨੀ ਕੰਪਨੀ ਵੀਵੋ ‘ਤੇ ਛਾਪਾ ਮਾਰਿਆ। ਯੂਪੀ, ਐਮਪੀ, ਬਿਹਾਰ, ਝਾਰਖੰਡ, ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਸਮੇਤ ਕਈ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ 44 ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਫਰਮਾਂ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ੀ ਲਈ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਛਾਪੇਮਾਰੀ ਮਨੀ ਲਾਂਡਰਿੰਗ ਮਾਮਲੇ ‘ਚ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਈਡੀ ਦੀਆਂ ਕਈ ਟੀਮਾਂ ਸਵੇਰ ਤੋਂ ਹੀ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਛਾਪੇਮਾਰੀ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਕੇਂਦਰੀ ਜਾਂਚ ਬਿਊਰੋ (ਸੀਬੀਆਈ) ਵੀ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।
ਹੋਰ ਚੀਨੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਵੀਵੋ ਵੀ ਆਈਟੀ ਅਤੇ ਈਡੀ ਦੇ ਰਡਾਰ ‘ਤੇ ਹੈ। ਅਪ੍ਰੈਲ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਦੇਖਣ ਲਈ ਇੱਕ ਜਾਂਚ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਕਿ ਕੀ ਵੀਵੋ ਦੀ ਮਲਕੀਅਤ ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਮਤਭੇਦ ਸਨ। ਈਡੀ, ਸੀਬੀਆਈ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦਾ ਮੰਤਰਾਲਾ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਫਰਮਾਂ ‘ਤੇ ਤਿੱਖੀ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖ ਰਿਹਾ ਹੈ। ED ਨੇ ਚੀਨੀ ਸਮਾਰਟਫੋਨ ਨਿਰਮਾਤਾ ਕੰਪਨੀ Xiaomi ‘ਤੇ ਛਾਪੇਮਾਰੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਅਪ੍ਰੈਲ ਵਿੱਚ, ਈਡੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬੈਂਗਲੁਰੂ ਦਫਤਰ ਤੋਂ 5,551 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਰਕਮ ਜ਼ਬਤ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਕੰਪਨੀ ‘ਤੇ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਕਮਾਈ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਭੇਜਣ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਸੀ। ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਇਹ ਹੇਰਾਫੇਰੀ ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਫਰਵਰੀ ‘ਚ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਾਇਦਾਦ ਜ਼ਬਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਈਡੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਤਕਨੀਕੀ ਕੰਪਨੀ ਚੀਨ ਸਥਿਤ ਆਪਣੀ ਮੂਲ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਇਸ਼ਾਰੇ ‘ਤੇ ਰਾਇਲਟੀ ਦੇ ਨਾਂ ‘ਤੇ ਇੰਨੀ ਵੱਡੀ ਰਕਮ ਦਾ ਗਬਨ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ‘ਚ ਮੌਜੂਦ Xiaomi ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਵੀ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।
ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਫਰਵਰੀ ‘ਚ ਹੁਆਵੇਈ ਦੇ ਦਫਤਰਾਂ ‘ਤੇ ਵੀ ਛਾਪੇਮਾਰੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਜਾਂਚ ਏਜੰਸੀ ਦੀ ਇਹ ਤਲਾਸ਼ੀ ਦਿੱਲੀ, ਹਰਿਆਣਾ, ਗੁਰੂਗ੍ਰਾਮ ਅਤੇ ਬੈਂਗਲੁਰੂ ਦੇ ਦਫ਼ਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਟੈਕਸ ਚੋਰੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ‘ਚ ਕੁਝ ਕਾਗਜ਼ਾਤ ਵੀ ਜ਼ਬਤ ਕੀਤੇ ਸਨ। Huawei ਨੇ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਅਸੀਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਹਰ ਨਿਯਮ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ।
ਚੀਨੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਮੋਬਾਈਲ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਤੇ ਹਾਵੀ ਹਨ। Xiaomi, Oppo ਅਤੇ Vivo ਵਰਗੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਚੰਗੀ ਕਮਾਈ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ‘ਤੇ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਰੈਗੂਲੇਟਰੀ ਫਾਈਲਿੰਗ ਅਤੇ ਹੋਰ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਵਿਚ ਗੜਬੜੀ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਲੱਗੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਪੈਸੇ ਭੇਜਣ ਦਾ ਵੀ ਇਲਜ਼ਾਮ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸਾਰਿਆਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਵੱਡੀ ਜਾਂਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਕਈ ਏਜੰਸੀਆਂ ਇਹ ਜਾਂਚ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।